Over de grenzen van po en vo In de werkplaats Over de grenzen van po en vo wordt door Iselinge Hogeschool, basisscholenstichting Essentius en Isala College gewerkt aan cross-age peer tutoring (CAPT). Binnen de werkplaats definiëren wij CAPT als ‘leren van en met elkaar en over jezelf, waarbij talenten van lerenden van verschillende leeftijden (basisonderwijs, voortgezet onderwijs en hbo) worden (h)erkend en benut om elkaar te helpen door kennis te delen en vaardigheden aan te leren’. De tutor - een middelbare scholier - begeleidt een tutee - een basisschoolleerling. Zij zijn peers, maar wel van verschillende leeftijden (cross-age). De tutors worden op hun beurt begeleid door pabostudenten: zij leren de middelbare scholieren hoe zij basisschoolleerlingen kennis en vaardigheden kunnen aanleren. Op deze manier wordt de samenwerking tussen leerlingen, studenten, leerkrachten en docenten van basisschool tot hogeschool versterkt én worden basisschoolleerlingen extra ondersteund of juist uitgedaagd. Bovendien krijgen middelbare scholieren die misschien leerkracht willen worden een kans om een kijkje in de keuken te nemen van het basisonderwijs en kunnen pabostudenten die wellicht aan de slag willen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs proeven van het onderwijs aan deze doelgroep. In Nederland bestaat een klein aantal voorbeelden van CAPT, bijvoorbeeld in Hellendoorn, maar CAPT staat nog in de kinderschoenen en wordt in Nederland nauwelijks onderzocht. Dit gebeurt in het buitenland al meer, bijvoorbeeld in Vlaanderen, het Verenigd Koninkrijk en de VS. CAPT zou bijdragen aan kansengelijkheid, vaardigheid en zelfvertrouwen van alle betrokken partijen. Vaak wordt onderzocht wat het effect op lees- en rekenvaardigheid van leerlingen is en hoe CAPT heeft bijgedragen aan zelfvertrouwen van de tutors en tutees. In deze werkplaats willen we erachter komen welke richtlijnen we kunnen opstellen voor CAPT en wat de product- en procesresultaten – zowel vakgerelateerd als sociaal – zijn van CAPT voor alle betrokken doelgroepen.
Centrale onderzoeksvraag 2020-2021 Bij de centrale onderzoeksvraag stellen we de volgende ontwerpvragen: Wat houdt CAPT in? Hoe kunnen geschikte tutors, tutees en thema’s gekozen en aan elkaar gekoppeld worden? Welke ontwerpprincipes kunnen opgesteld worden voor de training en begeleiding van tutors? Welke ontwerpprincipes kunnen opgesteld worden voor de tutoringbijeenkomsten waarin tutors met tutees aan het werk gaan? Ook evalueren we het effect van CAPT met de volgende onderzoeksvraag: Hoe draagt CAPT bij aan de ontwikkeling van lerenden?
Download het draaiboek CAPT 2020-2021 We werken aan een draaiboek met richtlijnen voor CAPT. In dit draaiboek krijgen de volgende deelopbrengsten een plek: Richtlijnen voor de werving van tutors, de keuze van CAPT-thema’s en de koppeling van deze thema’s aan tutors en tutees. Een ontworpen training en richtlijnen voor begeleiding van tutors. Richtlijnen voor tutoringbijeenkomsten waarin tutors met tutees aan het werk gaan. Een evaluatie-instrument voor CAPT, gericht op alle betrokken doelgroepen. Download het draaiboek
Materialen Publicatie Prima Onderwijs Rosanne Hebing en Menno Huisman schreven samen de publicatie Over de grenzen van basis- en voortgezet onderwijs naar aanleiding van hun bevindingen in deze Academische Werkplaats. Bekijk de publicatie
Literatuur Allen, V.L. (Red.) (1976). Children as Teachers: Theory and Research on Tutoring. Londen/New York: Academic Press, Inc. Bowman-Perrott, L., Burke, M.D., Zhang, N., & Zaini, S. (2014). Direct and Collateral Effects of Peer Tutoring on Social and Behavioral Outcomes: A Meta-Analysis of Single-Case Research. School Psychology Research, 43(3), 260-285. Shenderovich, Y., Thurston, A., & Miller, S. (2016). Cross-age tutoring in kindergarten and elementary school settings: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Educational Research, 76, 190-210. Vernooy, K., & Egbertsen, T. (2012). Leerlingen helpen effectief medeleerlingen. Basisschoolmanagement, 8, 8-12.