Historisch redeneren over oorlog en vrede in onderzoekend geschiedenisonderwijs

Het is deze maand twee jaar geleden dat de oorlog in Oekraïne uitbrak en afgelopen maanden doet de oorlog in Gaza ook in Nederland de gemoederen hoog oplopen. Ook in ons eigen land is steeds meer sprake van polarisatie. Leerlingen in het basisonderwijs weten, voelen en vinden hier veel over. Maar hoe bied je als leerkracht de juiste en passende (context)informatie, geef je inzicht in de oorzaken van oorlogen en conflicten, maak je je leerlingen weerbaar tegen nepnieuws, te heftige beelden en verhalen en help je ze een beargumenteerde mening te vormen? Wat betekenen gewelddadige conflicten voor mensen? Hoe weten mensen dan toch weer vrede te bereiken? Kun je vrede onderwijzen? Welke organisaties zijn er die je kunnen helpen je onderwijs vorm te geven en hoe koppel je dit onderwijs aan je doelen van geschiedenis? Er komen nieuwe kerndoelen aan waar we ons op focussen, dus het is daarmee ook een voorbereiding richting de nieuwe kerndoelen van Mens en Maatschappij (Geschiedenis en Aardrijkskunde) en van Burgerschap.

Doel werkplaats
In deze academische werkplaats verdiepen we ons in de thema’s oorlog en vrede en ontwikkelen samen vernieuwende educatieve materialen voor de basisschool. Als leidraad voor de te ontwikkelen materialen gebruiken wij de didactiek van historisch denken en redeneren en onderzoekend leren. Daarbij zal steeds worden gekeken hoe dit binnen de al bestaande werkwijzen in een school het beste toegepast kan worden. Voor deelname aan deze werkplaats maakt het dus niet uit of een school al wel of niet met deze didactiek bekend is. Daarnaast heb je binnen deze werkplaats de mogelijkheid om zelf te bepalen op welke gebeurtenissen uit de geschiedenis jij je gaat richten.

Wat is historisch redeneren?
Historisch redeneren houdt in dat leerlingen met behulp van historische bronnen leren nadenken over overeenkomsten & verschillen tussen heden en verleden, oorzaken & gevolgen en/of continuïteit & verandering van gebeurtenissen of ontwikkelingen in de geschiedenis. Ook is er veel aandacht voor de verhalen van verschillende mensen en hoe zij iets hebben beleefd (multiperspectiviteit). Deze werkwijze stimuleert algemene denkvaardigheden van leerlingen die breed inzetbaar zijn, zoals bijvoorbeeld bij begrijpend lezen, studievaardigheden en mediawijsheid.

Voor meer informatie over historisch redeneren en onderzoekend leren kun je alvast kijken op de website van Yolande Potjer, www.onderzoekendgeschiedenisonderwijs.nl.

Ben je geïnteresseerd en heb je vragen over de inhoud of de werkwijze binnen deze academische werkplaats? Neem dan contact op met Almut Sommer (almut.sommer@iselinge.nl) of Yolande Potjer (yolande.potjer@iselinge.nl).

Contact

Neem contact op met Almut Sommer of Yolande Potjer voor meer informatie over de werkplaats 'Historisch redeneren: oorlog en vrede'.